نحوه تعمیر و تعویض شیر فلکه آب
تعویض شیر فلکه آب
نحوه تعمیر و تعویض شیر فلکه آب و شوفاژ یکی از موارد پرتقاضا در امور تاسیساتی و لوله کشی ساختمان محسوب میشود. هرز شدن شیر فلکه, سفت شدن شیر فلکه, نشتی از شیر فلکه و عدم توانایی شیر فلکه ها به وظیفه خود یعنی باز و بسته کردن و کنترل جریان آب و شوفاژ از دلایلی است, که باعث میشود, ناچار به تعمیر و یا تعویض شیر فلکه آب و شوفاژ شویم.
به طور معمول در ورودی هر واحد ساختمانی, موتورخانه و یا قبل و بعد از نصب تجهیزاتی مانند پمپ آب, شیر فلکه های متناسب با سایز و نوع لوله کشی نصب میشوند. شیر فلکه ها انواع مختلفی مانند انواع شیر فلکه کشویی, شیر فلکه سوزنی, شیرگازی ,شیر توپی داشته و از لحاظ متریال به شیر فلکه های برنجی, برنزی, شیر فلکه های پلیمری و شیر فلکه های چدنی تقسیم بندی میشوند.
معمولا شیر فلکه های چدنی برای لوله کشی موتورخانه های بزرگ و لوله کشی با سایز بالای 2 اینچ استفاده شده و شیر فلکه های برنجی و پلیمری برای لوله کشی های خانگی و در سایزهای کوچکتر استفاده میشوند.
در برخی موارد شیر فلکه های مذکور قابل تعمیر و در بعضی موارد غیر قابل تعمیر هستند که در ادامه به آنها میپردازیم.
نحوه تعویض شیر فلکه آب
تعویض شیر فلکه آب در بسیاری از موارد تنها راه رفع خرابی های مختلف شیر فلکه محسوب میشود. بسته به نوع شیر فلکه تعویض شیر فلکه های مختلف, شیوه های مختلفی دارند.
برای تعویض شیر فلکه های چدنی که معمولا با استفاده از فلنچ به لوله ها متصل شده اند, بایستی یک شیر فلکه شبیه و اندازه شیر فلکه موجود تهیه نموده و فقط کافیست با قطع کردن جریان آب و باز کردن شیر فلکه چدنی و جایگزینی آن با شیر جدید این عمل انجام شود. استفاده از واشر و گسکت برای آب بندی و آچار سایز پیچ های فلنج برای این کار کافیست.
عوض کردن شیر فلکه های برنجی کمی متفاوت است. در هنگام لوله کشی و نصب شیر فلکه های برنجی معمولا در کنار شیر فلکه از یک مهره ماسوره استفاده میکنند. با وجود مهره ماسوره تعویض شیر فلکه برنجی کار سختی نبوده و با قطع جریان به راحتی با باز کردن شیر فلکه میتوان اقدام به جایگزینی آن با شیر فلکه نو نمود.
در مورد تعویض شیر فلکه برنجی ورودی که برای خطوط لوله کشی آب و شوفاژ استفاده میشوند, ممکن است کار به این آسانی نبوده و شیر فلکه ها داخل مصالح و زیر سنک باشند, که در این صورت بایستی با تخریب و کنده کاری اقدام به تعویض شیر فلکه برنجی نمود. در صورتیکه که در کنار شیر فلکه های برنجی مهره ماسوره وجود نداشته باشد, ناچار باستی برای تعویض با استفاده از مهره ماسوره طلایی یا حدیده کردن و یا برش لوله های پلاستیکی اقدام به تعویض شیر فلکه نمود.
تعویض شیر فلکه های برنجی موتورخانه نیز کاری نسبتا تخصصی و مشکل بوده و بعضا ممکن است برای تعویض این شیر فلکه ها نیاز به تعمیر و تعویض شیر فلکه های موتورخانه نیز وجود داشته باشد.
تعمیر شیر فلکه کشویی
تعمیر شیر فلکه کشویی در برخی موارد میسر است.در صورت نشتی در برخی از شیر فلکه ها با آچار کشی مهره روی بالاتنه شیر ممکن است, شیر فلکه آب بندی شود. شیر فلکه های کشویی دو نوع برنجی و چدنی دارند, اما در داخل ساختمانهای مسکونی عمده کاربرد, شیر فلکه برنجی است.
در برخی موارد نیز شیر فلکه سفت میشود که بایستی با باز کردن بالاتنه و رسوب زدایی و نصب مجدد آن, این مشکل را برطرف کرد. شیر فلکه های برنجی از دو قسمت اصلی تنه و بالاتنه تشکیل شده اند که ممکن است, بالاتنه در تنه شیر فلکه سفت شود.
تعویض مغزی شیر فلکه
در برخی موارد امکان تعویض شیر فلکه وجود نداشته و یا بسیاری پردردسر بوده و گران تمام میشود. در چنین مواردی تعویض مغزی شیر فلکه بهترین راهکار محسوب میشود.
در زبان عامیانه به بالاتنه شیر فلکه , مغزی شیر فلکه گفته میشود. کار باز و بسته کردن در شیر فلکه های کشویی با حرکت, بالاتنه در تنه انجام شده و در صورت عدم حرکت, شیر فلکه باز و بسته نمیشود. بالاتنه یا مغزی شیر فلکه یک زبانه یا کشو دارد که در جهت عمودی بالا و پایین میرود.
از آنجا که گام دنده شیر فلکه های با برندهای مختلف متفاوت هستند, و مغزی شیر فلکه یا بالاتنه آن در بازار به فروش نمیرسد,بایستی برای تعویض مغزی شیر فلکه یک شیر فلکه کامل دقیقا با همان سایز , مدل و برند تهیه کرده, و با جدا کردن مغزی شیر فکله نو و انداختن آن بر روی شیر فلکه قدیمی, شیر فلکه را تعمیر نمود.
مثلا برای تعویض شیر فلکه سیم ایتالیا که از پرمصرف ترین شیر فلکه های موجود در کشور است, بایستی دقیقا همان شیر فلکه و با همان مدل تهیه نمود. حتی ممکن است کلاس و سال تولید نیز در مدل و گام دنده برای تعویض شیر فلکه موثر باشد. به عنوان نمونه بالا تنه شیر فلکه سیم به تنه شیر فلکه کیتز ژاپن یا شیر فلکه کیز ایران و شیر فلکه سامین نخورده و بایستی با آزمون و خطا بالاتنه شیر فلکه را یافت که البته این مساله با توجه قیمت شیر فلکه سیم ایتالیا امکان پذیر نیست.
علت سفت شدن شیر فلکه
اصلی ترین علت سفت شدن شیر فلکه که منجر به خرابی و گیرپاژ شیرهای فلکه ای میشود, عدم استفاده طولانی مدت از آنها و تجمع رسوب در اطراف زبانه شیر فلکه است. این مساله موجب ته نشین شدن رسوب در کف شیر فلکه شده و شما با چرخاندن آنها موجب بریده شدن ساقه شیر فلکه میشوید. در چنین شرایطی بهتر است با قطع جریان آب و شوفاژ, با استفاده از یک آچار بالاتنه شیر فلکه باز شده و بعد از تمیزکاری مجددا نصب شود.
برای تعمیر شیر فلکه ای کشویی برنجی به خصوص شیر فلکه های موتورخانه معمولا از روش اسیدشویی شیر فلکه استفاده کرده تا عمر شیر فلکه ها را افزایش دهند.
تعمیر شیر فلکه چدنی
تعمیر شیر فکله های چدنی کاری بسیار تخصصی بوده و نیاز به تجهیزات خاصی دارد. معمولا برای تعمیر تعداد کمی از این شیر فلکه ارزش اقتصادی وجود نداشته و بعضا در تعداد بالا میتوان با مراجعه به کارخانه های تولیدکننده شیر فلکه های چدنی, نظیر شیر فلکه میراب , شیر فلکه فاراب, شیر فلکه شیرود, شیر فلکه وگ ایران , وگ امید گلستان و … یا نمایندگی های آنها در تهران اقدام به تهیه قطعات یدکی و تعمیر این نوع شیرآلات نمود.
تعمیر شیر فلکه برنجی
به طور کلی تعممیر شیر فلکه های برنجی شامل سفت کردن مهره روی شیر فلکه, باز و بسته کردن بالاتنه و تعویض مغزی شیر فلکه شده و بیشتر نیاز به تجربه داشته تا لوازم یدکی خاص.
تعویض شیر فلکه کنتور آب
کار تعویض شیر فلکه کنتور آب وطیفه اداره آب بوده و تعمیرکاران لوله کشی و تاسیسات کارها نه مجوز انجام چنین کاری را داشته و نه ابزارآلاتی چون آچار انشعاب که جریان آب را قطع کنند. پس بهتر است برای تعویض شیر فلکه کنتور آب با اداره آب منطقه تماس گرفته و درخواست سرویس نمایید.